Giới khoa học tranh cãi về bạch tuộc tiên tri
Một số chuyên gia sinh vật biển cho rằng con bạch tuộc Paul
có thể đã được huấn luyện để quen với cờ Đức; nhưng những người khác
khẳng định nó mù màu.
Một số nhà sinh vật biển và chuyên gia cho rằng nhiều
khả năng Paul không có tài tiên tri nào hết, chỉ là chú ấy đã được
học để nhận diện lá cờ Đức.
Con bạch tuộc Paul 2 tuổi sinh ra ở Anh và hiện sống
trong một viện hải dương học miền tây nước Đức. Paul trở thành ngôi sao
toàn cầu sau khi đoán đúng toàn bộ 6 trận có đội tuyển Đức tham
gia.
"Nó có một khả năng mà bất cứ tay cá cược nào cũng mơ
ước", Tony LaCasse, phát ngôn viên của Viện hải dương New England, Mỹ,
nói. "Paul liên tục dự đoán đúng đáng kinh ngạc, nhưng tôi nghi ngờ khả
năng ngoại cảm của nó".
Trong mỗi lần dự đoán, hai hộp nhựa chứa thức ăn của bạch
tuộc - con trai - và dán quốc kỳ hai nước được thả vào bể kính của
bạch tuộc. Paul chọn thức ăn ở hộp đựng cờ nước nào trước thì nước
đó thắng.
Mike Henley, nhân viên giữ thú ở công viên quốc gia
Smithsonian, Mỹ, cho biết bạch tuộc nằm trong số những sinh vật biển
thông minh nhất thế giới. Chúng là những sinh vật ham học hỏi và là
những tay săn mồi bản năng. Bạch tuộc nhanh chóng tìm cách chộp thức
ăn trong tự nhiên để nuôi sống bản thân.
Tuy nhiên, theo Henley thì khi bị nuôi nhốt như Paul bây
giờ, những con bạch tuộc thường phải được huấn luyện để chấp nhận
thức ăn chuẩn bị sẵn.
Các nhà sinh vật biển ở viện hải dương New England
thường dùng các loại hộp với chốt, nắp và cách sắp xếp khác nhau
với những con bạch tuộc để xem chúng có thể lấy được thức ăn hay
không. Họ cho rằng khả năng chộp các đồ vật nhanh chóng giải thích vì
sao Paul tỏ ra khá kiên định khi chọn đội thắng.
Nhà tiên tri 8 chân chọn Đức thắng hầu hết các trận ở
vòng bảng, trừ trận với Serbia. Trận bán kết, nó chọn cờ Tây Ban Nha.
Mới đây, Paul lại dự đoán tiếp đội bóng xứ bò tót thắng trận chung
kết.
"Nhìn vào chuỗi dự đoán của Paul thì có vẻ như đây là
một việc đã được học từ trước", tiến sĩ Jean Boal, giáo sư sinh vật
biển tại đại học Millersville bang Pennsylvania, Mỹ, nói.
Boal đã làm việc với các loài thân mềm trong hơn 20 năm.
Bà tin rằng những dự đoán đầu tiên của Paul có thể chỉ do may mắn và
việc chú liên tục chọn cờ Đức từ giải Euro 2008 là vì loài sinh vật
này được học để làm vậy.
"Đó là một dạng tiếp thu nhận thức đơn giản", Boal
nói.
Những con bạch tuộc có thể nhận diện các hình dạng và
hoa văn và chúng bị hút về phía đó. "Bạch tuộc rất chăm chú học
hỏi. Chúng ta có thể huấn luyện chúng, đôi khi theo một cách không chủ
ý", Boal cho biết.
Vậy giải thích thế nào về
những lần bạch tuộc không chọn cờ Đức? Boal cho rằng
trong quá trình học hỏi thì vẫn có đôi lần chúng vẫn chọn những cái
không quen thuộc.
Liệu có phải Paul bị thu hút với màu đỏ và vàng trong
quốc kỳ của Đức và Tây Ban Nha? Các chuyên gia khẳng định điều này
không đúng. Bạch tuộc có tầm nhìn rất tốt nhưng chúng lại bị mù
màu.
"Chúng không có khái niệm về màu sắc, mặc dù có thể
phân biệt các sắc thái khác nhau của màu xám", Richard Learner, người
quản lý các loài cá ở viện hải dương học quốc gia ở Baltimore, bang
Maryland, Mỹ, nói.
"Tóm lại là bạn có thể tính tới yếu tố khoảng cách
và việc được huấn luyện để giải thích bí mật của khả năng tiên đoán
thiên tài của Paul".
Dù vậy, Henley, một người giữ thú ở vườn thú
Smithsonian, cho rằng các fan bóng đá sẽ phải đợi đến hôm 11/7 để Paul
chứng minh cho cả thế giới tài tiên tri của nó.
"Việc chứng kiến liệu sắp tới Paul có đoán trúng không
sẽ rất thú vị", Henley nói. "Cho đến giờ chú ấy đều may mắn. Chúng
ta nên mang nó đến Las Vegas".
Sat Jul 10, 2010 3:18 pm
Sinh nhật
Tiêu đề: Giới khoa học tranh cãi về bạch tuộc tiên tri
